تقطیر :
تقطیر Distillation یکی از مهم ترین و متداول ترین روش های جداسازی می باشد و اساس آن برای توزیع اجزا بین دو فاز مایع و گاز است. در واقع تقطیر یکی از متداول ترین روش های جداسازی مواد از یکدیگر می باشد.
تقطیر یک فرآیند فیزیکی برای جداسازی اجسام با دمای جوش متفاوت است. مراحل فرایند تقطیر بستگی به رفتار محلول ها هنگام جوشیدن و متراکم شدن دارد. محلول هایی با نسبت های متفاوت از دو ماده را می گذاریم تا در دمای جوش با بخار خود به تعادل درآیند. سپس ترکیب فاز مایع و بخار را اندازه می گیریم و نمودار تغییر درصد مولی هر یک از فاز مایع و فاز بخار را در دماهای مختلف رسم می کنیم. مختصات y هر نقطه بر روی منحنی نمایانگردمای جوش محلولی است که ترکیب درصد آن با مختصات x در این نقطه داده می شود. در آزمایشگاه برای جداسازی مایعات فرار، اغلب از دستگاه تقطیر جزء به جزء استفاده می شود. یک ستون تقطیر یا جداسازی شامل یک استوانه عمودی حاوی دسته ای از بشقابک ها یا حلقه های فولادی، گلوله های شیشه ای و یا تکه های سرامیک می باشد؛ این مواد دارای سطح ویژه گسترده ای بوده و تماس خوبی را بین مایع-بخار در طول واحد تقطیر ممکن می سازند. در بالای ستون یک مبرد و در پایین آن یک واحد تبخیر کننده به نام بازجوشان قرار دارد. بالای ستون چون از منبع گرمایش دورتر است سردتر از پایین ستون می باشد و ترکیب درصد مایع و بخار در حال تعادل در بالای ستون با ترکیب درصد مایع و بخار در حال تعادل در پایین ستون می باشد؛ بنابراین در بالای ستون درصد ماده ای که دمای جوش کمتری دارد بیشتر است. در صنعت برای تقطیر در مقیاس تجارتی و جداسازی مخلوط چند ماده از برج تقطیر جزء به جزء مانند آنچه که در اینجا ملاحظه می نمایید استفاده می شود. در هر برج از بشقابی حبابی مانند () به کار رفته است. با اجرای مراحل گوناگون تقطیر نفت خام به فرآورده های سودمندی تفکیک می شود و بر مبنای دمای جوش خود از ترازهای مختلف برج خارج می شود.
هر سیستم تقطیر دارای چهار بخش می باشد :
- مشعل یا منبع گرما.
- مخزن تقطیر
- مبرد
- جداکننده اسانس
روش های تقطیر متفاوت می باشند :
- تقطیر در فشار محیط : در این روش فرایند تقطیر در فشار محیط صورت می گیرد.
- تقطیر با بخار آب : وقتی که تقطیر در مجاورت بخار ماده مخلوط نشدنی صورت می گیرد. فشار بخار یکی تحت تاثیر دیگری قرار نگرفته و مخلوط در دمایی که مجموع فشارهای جزئی آنها برابر فشار محیط گردد تقطیر می شود.
- تقطیر در خلاء : در این روش فرایند تقطیر در خلاء صورت می گیرد.
- تقطیر در خلاء و بخار : در این روش با انتقال گرما توسط بخار آب و با استفاده همزمان از پمپ خلاء جهت کاهش فشار کلی صورت می گیرد. به طور کلی این روش دارای اشکالاتی بوده و از آن زیاد استفاده نمی شود.
- تقطیر در فشار : این روش برعکس تقطیر در خلاء بوده و باعث می شود که فرآیند تقطیر در دمای بیشتری نسبت به آن در فشار محیط صورت گیرد و دمای بالاتر باعث گسسته شدن مولکول های نفت گردیده و ترکیب آنها را تغییر می دهد.
انواع تقطیر :
- تقطیر دو جزئی
- تقطیر چند جزئی
تقطیر جزء به جزء چیست ؟
برای تفکیک برش های تشکیل شده نفت خام عملیات فیزیکی و شیمیایی بر روی آن انجام می شود تا فرآورده های مورد نیاز تولید شود. معمولا جهت استخراج نفت از تقطیر جزء به جزء استفاده می شود.
در واقع تقطیر جزء به جزء یکسری تبخیر و تبرید می باشند که در سینی های یک برج استوانه ای صورت می گیرد. مایعات خالص در فشار محیط در دمایی به جوش می آیند که در آن دما فشار بخار آن برابر فشار محیط گردد. مایعات مخلوط در حدود دمایی که حاصل جمع فشارهای جزئی عوامل تشکیل دهنده آنها برابر فشار محیط گردد به جوش می آید.
در نقطه جوش فازهای بخار و مایع در حال تعادل می باشند. چنانچه فشار کاهش یابد تبخیر صورت می گیرد و در حالت معکوس تبرید اتفاق می افتد. از فشار بخار برای محاسبه ترکیب گازهای مخلوط در حالت تعادل استفاده می شود. وقتی که اجزا تشکیل دهنده یک محلول در برج تقطیر بطور دائم جدا می شوند بخارهایی که به سمت بالا حرکت می کند ترکیبات فرارتر مایع برگشت کننده به سمت پایین سرازیر است برخورد کرده و غلیظ تر می شوند.
کلمات کلیدی :
آب مقطر - آب شیرین کن - تصفیه آب - خرید آب مقطر - آب مقطر چیست - کلر - آب مقطر برای رادیاتور - تقطیر - آب چیست - آب رادیاتور - آب باطری - آب دیونیزه - خواص آلوئه ورا - تفاوت آب مقطر با آب دیونیزه - تفاوت آب مقطر با آب معمولی - آب مقطر دو بار تقطیر - آب مقطر خوراکی و صنعتی - فروش آب مقطر در اراک - فروش آب مقطر در تهران - فروش آب مقطر در اصفهان و کرج - فروش آب مقطر در مشهد - آب دیونیزه شده - آب دیونیزه قلیایی